تنظیم رابطه انسان و ربات در محیط کار

یکی از موضوعات مرتبط با کاربردهای هوش مصنوعی در کسب و کار که به نظر می رسه استراتژیست های منابع انسانی بیش از سایرین باید بهش توجه کنند، تنظیم رابطه میان نیروی انسانی با روبات در داخل شرکتها هست. به مثال واقعی زیر نگاه کنید که همین چند روز پیش جلوی چشمانم اتفاق افتاد:

مدیر به کارمند گرافیستش می گوید طرحی را اتود بزن

گرافیست با کمک دستیار ربات طرح را می زند و برای مدیر می فرستد

مدیر ، خروجی طرح را به هوش مصنوعی می دهد تا ایراداتش را بگیرد و آن را برای کارمند گرافیست جهت اصلاح ارسال می کند. !

خب ! در مثال واقعی فوق که امروزه مشابه آن را در بسیاری از مشاغل دیگر نیز شاهدیم، چند نفر در حال فعالیت می باشند ؟ بله ! چهار نفر ! (شامل دو انسان و دو سوپرانسان). تعامل کاری فوق، قبلا فی مابین دو نفر (یک مدیر و کارمند گرافیستش) شکل می گرفت اما اکنون در این مثال ساده، شاهد تعامل 4 نفر هستیم!

بنابراین وقتی صحبت از تنظیم رابطه انسان و روبات توسط فعالان منابع انسانی می شود، اینک ملموس است که در مورد چه چیزی صحبت می کنیم. اگر استراتژیست ها، قبلا باید رابطه مدیر و کارمند را تنظیم می کردند و قواعد یا اصولی برایش می نوشتند الان یکی از وظایفشون این هست که برای تنظیم روابط میان انسانها و دستیارهای روبات که بنوعی کارمندان اجتناب ناپذیر یا اجباری ما محسوب می شوند، قاعده بنویسند.

من چندتا قاعده به ذهن خودم به صورت زیر می رسه و با احترام و تواضع، اون رو اولین منشور روابط انسان و روبات در کسب و کارها در ایران می دونم (چون موضوع جدیدی است و نمونه خاص از آن مشاهده نکردم. اما از مشارکت افراد علاقه مند برای بهبود این پیش نویس و ارائه نظرات، استقبال می کنم). موارد زیر رو می تونم به عنوان بندهای اولیه پیش نویس این ارتباط مشخص کنم:

تعیین هدف: ابتدا باید هدف و نیاز شرکت در استفاده از ربات‌های هوشمند را مشخص کنید. آیا این فناوری برای کاهش هزینه‌ها، بالابردن کارایی، بهبود کیفیت یا دیگر موارد است؟

ارتباط بین انسان و هوش مصنوعی: شما باید تعیین کنید که در چه شرایطی انسان و در چه شرایطی هوش مصنوعی باید به وظایف مشترک بپردازند و چگونه باید این همکاری صورت گیرد. به عبارتی میزان نفوذ روبات در هر شغل باید چه میزان باشد؟ البته اگر استفاده از ابزارهای روبات بعنوان دستیار شغلی در برخی مشاغل سازمان میسر است، نمی توان استفاده از آن را برای شغل دیگر، منع نمود. هر فردی مخیر است از روبات در بهبود شیوه انجام وظایفش استفاده کند. همچنین واحدهای منابع انسانی، در شرح هر شغل، خوب است فناوری یا ابزار روبات موردنیاز آن شغل را تعیین کنند

حفظ انسانیت: در هر شرایطی، لازم است که انسانیت در شرکت شما حفظ شود. به عنوان مثال، در صورتی که با استفاده از هوش مصنوعی از افراد جایگزین شده‌اند، باید روشی را برای مراقبت از آنها در نظر گرفت.

تعیین مسئولیت: هرگاه کارکنان با ربات‌های هوشمند همکاری می‌کنند، باید مسئولیت وظایف خود را به دقت تعیین و مشخص کنند.

حفظ حریم خصوصی: اطلاعات شخصی کارکنان و مشتریان باید محافظت شود و به هر شکلی دسترسی غیرمجاز به اطلاعات پرسنلی و مشتریان جلوگیری شود.

آموزش و آمادگی: لازم است که کارکنان با ربات‌های هوشمند آشنا شوند و آموزش‌های مناسبی دریافت کنند تا بتوانند به صورت موثر و با همکاری با ربات‌های هوشمند کار کنند.

بازخورد: همواره لازم است که بازخوردی از کارکنان در خصوص استفاده از ربات‌های هوشمند دریافت شود و سیاست‌های تعیین شده بازبینی شوند.

ارزیابی و بهبود: باید مرتباً عملکرد ربات‌های هوشمند و تأثیر آنها بر روی عملکردی که انسان انجام می‌دهد، ارزیابی شود تا راهکارهای مناسب برای بهبود وضعیت پیدا کند.